स्वामी विवेकानन्द र एकताको शक्ति
कुनै समयको कुरा हो, सन् १८०० को दशकको उत्तरार्धमा भारतको कोलकातामा नरेन्द्रनाथ नामका युवा हुर्किरहेका थिए। नरेन्द्रनाथ एक जिज्ञासु र बुद्धिमान केटा थिए, सधैं प्रश्न सोध्ने र उत्तर खोज्ने। उहाँ शिक्षा र आध्यात्मिकतालाई महत्व दिने परिवारमा हुर्कनुभएको थियो, र उहाँ सधैं विभिन्न धर्म र दर्शनहरू बारे सिक्न इच्छुक हुनुहुन्थ्यो।
एक दिन नरेन्द्रनाथले एक जना मानिसलाई भेटे जसले आफ्नो जीवनलाई सधैंका लागि परिवर्तन गर्नेछ। यो मानिस अरू कोही नभई स्वामी विवेकानन्द थिए, एक भटकिरहेका भिक्षु जो वेदान्तको सन्देश फैलाउने अभियानमा थिए, पुरातन भारतीय दर्शन जसले सबै प्राणीहरूको एकता सिकाउँछ।
स्वामी विवेकानन्दले नरेन्द्रनाथमा केही विशेष देखे, र उनले उनलाई वेदान्तको मार्गमा सल्लाह दिन थाले। नरेन्द्रनाथ सिक्न उत्सुक थिए, र उनले स्वामीसँग धेरै घण्टा बिताए, वास्तविकताको प्रकृति, जीवनको उद्देश्य र अरूको सेवाको महत्त्वबारे छलफल गरे।
स्वामी विवेकानन्दको निर्देशनमा नरेन्द्रनाथले संसारलाई नयाँ ढंगले हेर्न थाले। उनले बुझे कि सबै प्राणीहरू एकअर्कासँग जोडिएका छन्, र साँचो आनन्द र पूर्ति प्राप्त गर्ने एकमात्र तरिका ठूलो भलाइको लागि काम गर्नु हो। उनले यो पनि सिके कि साँचो अध्यात्म संसारबाट पछि हट्नु होइन, बरु यसमा पूर्ण रूपमा संलग्न हुनु र अरूको पीडा कम गर्न काम गर्नु हो।
नरेन्द्रनाथ स्वामी विवेकानन्दको शिक्षाबाट यति प्रेरित भए कि उनले वेदान्तको सन्देश फैलाउन आफ्नो जीवन समर्पण गर्ने निर्णय गरे। आफ्नो प्रिय शिक्षकको सम्मानमा स्वामी विवेकानन्दको नाम लिएर उनी आफै भिक्षु बने।
स्वामी विवेकानन्द आफ्नो समयको सबैभन्दा प्रभावशाली आध्यात्मिक नेताहरू मध्ये एक बने। उहाँले एकता, सेवा, र आध्यात्मिक वृद्धिको महत्त्वमा व्याख्यान र शिक्षा दिँदै भारत र विश्वभर व्यापक रूपमा यात्रा गर्नुभयो। उहाँले अनगिन्ती मानिसहरूलाई प्रेम र करुणाको सन्देशले प्रेरित गर्नुभयो, र उहाँले पूर्व र पश्चिम बीचको खाडललाई पुल गर्न मद्दत गर्नुभयो।
तर स्वामी विवेकानन्दको सबैभन्दा ठूलो उपलब्धि सायद विश्व धर्म संसद थियो, जुन 1893 मा शिकागोमा भएको थियो। स्वामी विवेकानन्दलाई संसदमा बोल्न आमन्त्रित गरिएको थियो, र उनले आफ्नो एकताको सन्देश संसारलाई साझा गर्ने अवसरको उपयोग गरे।
आफ्नो प्रसिद्ध भाषणमा स्वामी विवेकानन्दले भने, "म त्यस्तो धर्ममा आबद्ध भएकोमा गर्व गर्छु जसले विश्वलाई सहिष्णुता र विश्वव्यापी स्वीकृति दुबै सिकाएको छ। हामी विश्वव्यापी सहिष्णुतामा मात्र विश्वास गर्दैन, तर हामी सबै धर्महरूलाई सत्य मान्दछौं।"
स्वामी विवेकानन्दको भाषणलाई गर्जनको तालीले भेटियो, र उनी तत्कालै सनसनी बने। उहाँ एक दूरदर्शी र नेताको रूपमा प्रशंसा गरियो, र उहाँको एकताको सन्देशले संसारभरका मानिसहरूको हृदय छोयो।
स्वामी विवेकानन्दले रामकृष्ण मिशन स्थापना गर्न गए, मानवताको सेवामा समर्पित आध्यात्मिक संस्था। स्वामी विवेकानन्दको प्रेम, सेवा र आध्यात्मिक वृद्धिको विरासतलाई लिएर यो मिशन आजसम्म जारी छ।
अन्तमा, स्वामी विवेकानन्द आफ्नो समयभन्दा अगाडिका मानिस थिए, एक दूरदर्शी थिए जसले संसारलाई जस्तो थियो जस्तो नभई जस्तो हुन सक्छ देख्नुभयो। उहाँ एकताको शक्तिमा विश्वास गर्नुभयो र उहाँले सबै धर्म र संस्कृतिका मानिसहरूलाई एकसाथ ल्याउन अथक प्रयास गर्नुभयो। उहाँको प्रेम र करुणाको सन्देशले संसारभरका मानिसहरूलाई प्रेरणा दिइरहेको छ, र उहाँको विरासत रामकृष्ण मिशन र उहाँले आफ्नो जीवनकालमा छोएका अनगिन्ती मानिसहरू मार्फत जीवित छ।
